Samobójstwo, czyli dobrowolne odebranie sobie życie, to poważny problem społeczny. Z roku na rok zwiększa się liczba osób, u których można zaobserwować zachowania samobójcze. Zobacz, jakie czynniki najczęściej sprzyjają podjęciu tej decyzji i jakie działania należy podjąć, aby przeciwdziałać temu zjawisku.
Samobójstwo, czyli odebranie sobie życia, to zjawisko, które stanowi wynik dramatycznej decyzji człowieka pogrążonego w smutku i niedostrzegającego sensu dalszej egzystencji. Myśli suicydalne mogą mieć charakter ciągły, doprowadzając ostatecznie do targnięcia się na własne życie, lub pojawić się nagle. Nieudana próba samobójcza ma wpływ nie tylko na osobę, która dopuściła się tego czynu, ale jej bliskich, którzy noszą poczucie odpowiedzialności i brzemię lęku. W przypadku zaobserwowania jakichkolwiek sygnałów świadczących o tendencjach do zachowań autodestrukcyjnych lub możliwości popełnienia samobójstwa kluczową rolę odgrywa szybka reakcja i zgłoszenie się po pomoc do psychologa. Psychoterapia połączona z farmakoterapią jest jedynym skutecznym sposobem na poradzenie sobie z problemami i stłumienie negatywnych myśli.
Statystyki dowodzą, że próby samobójcze najczęściej nie kończą się śmiercią. W większości przypadków to ostatnia deska ratunku – podświadome wołanie o pomóc. Z danych szacunkowych wynika, że średnio 1 na 20 prób samobójczych kończy się zgonem. Sprawa wygląda nieco inaczej w przypadku pacjentów ze zdiagnozowanymi chorobami psychicznymi (depresją, chorobą afektywno-dwubiegunową czy schizofrenią). W takiej sytuacji niemal 40% prób kończy się odebraniem sobie życia.
Sposoby popełnienia samobójstwa różnią się w przypadku mężczyzn i kobiet. Mężczyźni w Polsce częściej odbierają sobie życie i robią to zazwyczaj poprzez powieszenie. Kobiety zażywają natomiast duże ilości leków na receptę, np. nasennych lub uspokajających, stosując jednocześnie inne używki, np. alkohol. Nie bez znaczenia pozostaje też wiek osób, które próbują popełnić samobójstwo. W przypadku seniorów, którzy zmagają się zazwyczaj z chorobami somatycznymi, istnieje większe ryzyko powodzenia próby.
Nie w każdym przypadku możliwe jest domyślenie się, że dana osoba planuje targnąć się na własne życie. Można jednak zaobserwować kilka sygnałów ostrzegawczych, które świadczą o ryzyku podjęcia takiej próby. Wśród nich znajdują się np.:
- powtarzające się wypowiedzi o zasadności sensu istnienia („może lepiej to skończyć”, „lepiej by wam było beze mnie”),
- nagłe izolowanie się od otoczenia,
- nieoczekiwany przypływ radości po długim okresie stagnacji,
- filozoficzne rozważania o śmierci.
Jeżeli obawiasz się, że bliska Ci osoba może nie radzić sobie z problemami i snuć niepokojące plany, zainterweniuj. Zaufaj intuicji i zgłoś się po pomoc do lekarza psychiatry oraz psychoterapeuty. Wystarczy naprawdę niewiele, aby pomóc drugiej osobie.